Розробка процедури розрахунку задач механіки еластомерів на основі мови Open Modeling Language
DOI:
https://doi.org/10.15587/1729-4061.2025.326219Ключові слова:
моментна схема скінченних елементів, варіаційний принцип Лагранжа, математична модель еластомерних конструкційАнотація
Об’єктом дослідження є напружено-деформований стан еластомерних конструкцій. При вирішенні практичних завдань механіки еластомерів постає проблема вибору ефективної розрахункової схеми, що базується на методах обчислювальної математики. Однак через недостатню кількість досліджень складно оцінити оптимальність тієї чи іншої методики, що обумовлює необхідність аналізу обчислювальних алгоритмів із подальшим порівнянням їх переваг і недоліків.
При проєктуванні еластомерних конструкцій актуальною є проблема чисельного аналізу їх напружено-деформованого стану. Однією з ключових характеристик є стисливість матеріалу, яку рівняння для нестисливих середовищ не враховують. У тонкошарових гумових елементах цей ефект стає більш вираженим із зростанням відношення одного з геометричних розмірів до товщини конструкції.
Використання методу скінченних елементів у переміщеннях, попри його зручність, стикається з обчислювальними похибками. При наближенні коефіцієнта Пуассона до 0,5 виникають чисельні нестабільності, що ускладнює отримання достовірних розрахункових результатів.
У роботі запропоновано новий підхід до організації обчислювальних схем у спеціалізованих автоматизованих системах проєктування, що забезпечує точніше моделювання напружено-деформованого стану конструкцій. Основою є використання Open Modeling Language, що спрощує опис задач механіки та відповідних чисельних схем у межах єдиного варіаційного підходу.
Ключовим результатом є отримання універсальних формул для визначення потенційної енергії системи на основі моментної схеми скінченних елементів. Запропонований підхід усуває ефект «помилкового зсуву» та підвищує точність чисельних розрахунків слабкокомпресійних матеріалів, що підтверджується чисельним аналізом та експериментальними даними
Посилання
- Biderman, V. L., Sukhova, N. A. (1968). Calculation of cylindrical and rectangular long rubber compression shock absorbers. Strength of Materials, 13, 55–72.
- Bulat, A. F., Dirda, V. I., Karnaukhov, V. G., Agal’tsov, G. M. (2021). Effect of Ionizing Radiation on the Mechanical Behavior of Rubber Materials. International Applied Mechanics, 57 (4), 379–385. https://doi.org/10.1007/s10778-021-01089-z
- Drass, M. (2020). Elastomers and their Mechanical Behaviour. Constitutive Modelling and Failure Prediction for Silicone Adhesives in Façade Design, 37–63. https://doi.org/10.1007/978-3-658-29255-3_3
- Feng, H., Zhou, J., Gao, S., Jiang, L. (2021). Finite element simulation of the viscoelastic behavior of elastomers under finite deformation with consideration of nonlinear material viscosity. Acta Mechanica, 232 (10), 4111–4132. https://doi.org/10.1007/s00707-021-03042-0
- Grebenyuk, S., Smoliankova, T., Klymenko, M., Kudin, O. (2020). The homogenization of multimodular composites at their longitudinal deformation. Eastern-European Journal of Enterprise Technologies, 3 (7 (105)), 13–19. https://doi.org/10.15587/1729-4061.2020.199968
- Zhang, L., Yu, W. (2015). Variational asymptotic homogenization of elastoplastic composites. Composite Structures, 133, 947–958. https://doi.org/10.1016/j.compstruct.2015.07.117
- Martynenko, V. G., L'vov, G. I. (2016). A numerical method for determining anisotropic visco-elastic properties of orthogonally reinforced composite material. Vestnik NTU "KhPI". Series: Dynamics and Strength of Machines, 46 (1218), 44–51.
- Nikishkov, G., Nikishkov, Y., Makeev, A. (2013). Finite element mesh generation for composites with ply waviness based on X-ray computed tomography. Advances in Engineering Software, 58, 35–44. https://doi.org/10.1016/j.advengsoft.2013.01.002
- Dyrda, V., Lapin, V., Lysytsia, M., Puhach, A., Bulat, I., Pankevych, I. et al. (2022). Some problems of the new radiation-resistant rubber mechanics in vibrating machines at hard γ-radiation. IOP Conference Series: Earth and Environmental Science, 970 (1), 012017. https://doi.org/10.1088/1755-1315/970/1/012017
- Mezhuyev, V., Lavrik, V. (2015). Improved Finite Element Approach for Modeling Three-Dimensional Linear-Elastic Bodies. Indian Journal of Science and Technology, 8 (30). https://doi.org/10.17485/ijst/2015/v8i1/57727
- Bulat, À. F., Dyrda, V. I., Grebenyuk, S. M., Klymenko, M. I. (2020). Determination of Effective Characteristics of a Fibrous Composite with Account of Viscoelastic Deformation of its Components. Strength of Materials, 52 (5), 691–699. https://doi.org/10.1007/s11223-020-00221-7
- Gulyar, A. I., Sakharov, A. S., Stepashko, V. I. (1986). Application of the semianalytical finite element method to solving spatial problems of fracture mechanics of axisymmetric bodies. Strength of Materials, 18 (7), 959–963. https://doi.org/10.1007/bf01522700
- Bulat, A. F., Dyrda, V. I., Grebenyuk, S. M., Klymenko, M. I. (2022). Numerical Simulation of Viscoelastic Deformation of Rubber Shock Absorbers Based on the Exponential Law. Strength of Materials, 54 (5), 776–784. https://doi.org/10.1007/s11223-022-00454-8
- Çakmak, U. D., Major, Z. (2013). Experimental Thermomechanical Analysis of Elastomers Under Uni- and Biaxial Tensile Stress State. Experimental Mechanics, 54 (4), 653–663. https://doi.org/10.1007/s11340-013-9820-8
- Choporov, S., Homeniuk, S., Grebenyuk, S. (2018). Optimized smoothing of discrete models of the implicitly defined geometrical objects’ surfaces. Eastern-European Journal of Enterprise Technologies, 3 (4 (93)), 52–60. https://doi.org/10.15587/1729-4061.2018.130787
- Re, D., De Angelis, F., Augusti, G., Augusti, D., Caputi, S., D’Amario, M., D’Arcangelo, C. (2015). Mechanical Properties of Elastomeric Impression Materials: An In Vitro Comparison. International Journal of Dentistry, 2015, 1–8. https://doi.org/10.1155/2015/428286
- Rocker, S., Rayer, M., Ternes, S., Schiffers, R. (2023). Substitution of elastomer components under cyclic loading by thermoplastic elastomers: Investigations of static and dynamic properties. Structural And Physical Aspects Of Construction Engineering 2022 (SPACE 2022): 5th International Scientific Conference, 2950, 150002. https://doi.org/10.1063/5.0168347
- Menning, J. D. M., Ewert, A., Prokopchuk, A., Schlecht, B., Henke, M., Wallmersperger, T. (2023). Finite element based modeling and simulation of an elastomer gear rim. PAMM, 23 (1). https://doi.org/10.1002/pamm.202200141
- Piszko, P., Kryszak, B., Gazińska, M., Słota, D., Sobczak-Kupiec, A., Włodarczyk, M. et al. (2023). The effect of filler content on mechanical properties and cell response of elastomeric PGS/apatite foam scaffolds. Ceramics International, 49 (15), 25353–25363. https://doi.org/10.1016/j.ceramint.2023.05.071
- Borreguero, A. M., Izarra, I., Garrido, I., Trzebiatowska, P. J., Datta, J., Serrano, Á. et al. (2021). Thermal and Mechanical Behavior of Elastomers Incorporated with Thermoregulating Microcapsules. Applied Sciences, 11 (12), 5370. https://doi.org/10.3390/app11125370
- Mezhuyev, V., Homenyuk, S., Lavrik, V. (2015). Computation of elastomers properties using FORTU-FEM CAD system. ARPN Journal of Engineering and Applied Sciences, 10 (20), 9167–9173. Available at: https://www.arpnjournals.org/jeas/research_papers/rp_2015/jeas_1115_2853.pdf
- Coll, N., Guerrieri, M. (2017). Parallel constrained Delaunay triangulation on the GPU. International Journal of Geographical Information Science, 31 (7), 1467–1484. https://doi.org/10.1080/13658816.2017.1300804
- Fayolle, P.-A., Pasko, A. (2012). Optimized surface discretization of functionally defined multi-material objects. Advances in Engineering Software, 45 (1), 301–312. https://doi.org/10.1016/j.advengsoft.2011.10.007
- Choporov, S., Homeniuk, S., Grebenyuk, S., Kudin, O. (2019). Development of a method for triangulation of inhomogeneous regions represented by functions. Eastern-European Journal of Enterprise Technologies, 4 (4 (100)), 21–27. https://doi.org/10.15587/1729-4061.2019.174010
- Hniezdovskyi, O., Kudin, O., Belokon, Y., Kruglyak, D., Ilin, S. (2022). Designing an object-oriented architecture for the finite element simulation of structural elements. Eastern-European Journal of Enterprise Technologies, 6 (2 (120)), 78–84. https://doi.org/10.15587/1729-4061.2022.268018
- Havrylenko, Y., Cortez, J. I., Kholodniak, Y., Alieksieieva, H., Garcia, G. T. (2020). Modelling of Surfaces of Engineering Products on the Basis of Array of Points. Tehnicki Vjesnik, 27(6), 2034–2043. https://doi.org/10.17559/tv-20190720081227
- Marinkovic, D., Zehn, M. (2019). Survey of Finite Element Method-Based Real-Time Simulations. Applied Sciences, 9 (14), 2775. https://doi.org/10.3390/app9142775
- Hayeemasae, N., Soontaranon, S., Rasidi, M. S. M., Masa, A. (2021). Tensile and structural properties of natural rubber vulcanizates with different mastication times. Polímeros, 31 (1). https://doi.org/10.1590/0104-1428.09120
- Humova zirochka vid vyrobnyka. Ukrpromservis. Available at: https://zavod-rti.com/gumova-zirochka-vid-virobnika/
##submission.downloads##
Опубліковано
Як цитувати
Номер
Розділ
Ліцензія
Авторське право (c) 2025 Volodymyr Lavrik, Ihor Bohdanov, Hanna Alieksieieva, Oleksandr Antonenko, Oleksandr Ovsyannikov

Ця робота ліцензується відповідно до Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Закріплення та умови передачі авторських прав (ідентифікація авторства) здійснюється у Ліцензійному договорі. Зокрема, автори залишають за собою право на авторство свого рукопису та передають журналу право першої публікації цієї роботи на умовах ліцензії Creative Commons CC BY. При цьому вони мають право укладати самостійно додаткові угоди, що стосуються неексклюзивного поширення роботи у тому вигляді, в якому вона була опублікована цим журналом, але за умови збереження посилання на першу публікацію статті в цьому журналі.
Ліцензійний договір – це документ, в якому автор гарантує, що володіє усіма авторськими правами на твір (рукопис, статтю, тощо).
Автори, підписуючи Ліцензійний договір з ПП «ТЕХНОЛОГІЧНИЙ ЦЕНТР», мають усі права на подальше використання свого твору за умови посилання на наше видання, в якому твір опублікований. Відповідно до умов Ліцензійного договору, Видавець ПП «ТЕХНОЛОГІЧНИЙ ЦЕНТР» не забирає ваші авторські права та отримує від авторів дозвіл на використання та розповсюдження публікації через світові наукові ресурси (власні електронні ресурси, наукометричні бази даних, репозитарії, бібліотеки тощо).
За відсутності підписаного Ліцензійного договору або за відсутністю вказаних в цьому договорі ідентифікаторів, що дають змогу ідентифікувати особу автора, редакція не має права працювати з рукописом.
Важливо пам’ятати, що існує і інший тип угоди між авторами та видавцями – коли авторські права передаються від авторів до видавця. В такому разі автори втрачають права власності на свій твір та не можуть його використовувати в будь-який спосіб.






